Tajemnice świata roślin – droga wody   

 Patio szkolne, to nie tylko miejsce relaksu w czasie długich przerw, ale również miejsce do nauki.

29 maja br. członkowie Szkolnego Koła Ligi Ochrony Przyrody z klasy IV C postanowili przeprowadzić doświadczenie  „Barwienie kwiatów – obserwacja przewodzenia wody w roślinach”. Uczniowie określili to, jako operację chirurgiczną na kwiatach. Celem zajęć było poznanie, jak woda przemieszcza się w łodygach roślin i jak kwiaty mogą zmieniać kolor w zależności od barwnika zawartego w wodzie. Zostały użyte świeże, białe gerbery. Każdy kwiat został starannie przycięty pod skosem, a łodygi zostały nacięte wzdłuż na pół. Rozcięte połówki łodyg każdego kwiatu zostały włożone do dwóch pojemników z wodą zabarwioną różnymi kolorami. W doświadczeniu użyto również selera naciowego, aby zaobserwować drogę wody z barwnikiem w łodydze.

Po około 12. godzinach można było zauważyć delikatne przebarwienia płatków. Po 24. godzinach kwiaty nabrały wyraźnych kolorów. Kwiaty zrobiły się dwukolorowe, przybrały różne barwy – np. połowa płatków była czerwona, a druga połowa niebieskie. Uczniowie zauważyli, że niektóre kolory były bardziej intensywne niż inne – najlepiej działał barwnik czerwony i niebieski.

Doświadczenie pozwoliło lepiej zrozumieć proces przewodzenia wody i soli mineralnych w roślinach.  Podręcznikowo, a zarazem przystępnie, można to przedstawić następująco. Po wchłonięciu przez korzeń woda przemieszcza się ku górze przez specjalne rurki zwane naczyniami przewodzącymi (dokładnie: naczynia drewna – ksylemu). Te naczynia działają jak słomki – są cienkie, długie i sięgają od korzenia, aż do liści. Gdy roślina oddycha przez liście, czyli, gdy zachodzi transpiracja (parowanie wody z liści), woda „ucieka” do atmosfery przez aparaty szparkowe. To powoduje powstanie podciśnienia w naczyniach, które „zasysa” kolejną porcję wody w górę. To jak pociągnięcie wody przez słomkę.

Podczas doświadczenia z barwieniem białych kwiatów i selera naciowego, kolorowy płyn „podążał” tymi samymi naczyniami, dzięki czemu można było obserwować, którędy woda się przemieszcza. Kolor uwidacznia linie (naczynia) przewodzenia w łodydze i barwi płatki kwiatów.

Uczniowie z dużym zainteresowaniem i zaangażowaniem uczestniczyli w doświadczeniu. Ocenili, że zajęcia były ciekawe, rozwijające, zachęcały do samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków. Lekcja pozwoliła utrwalić wiadomości na temat budowy roślin i roli wody w ich życiu.

                                                                                                                  Anna Malazdra